Vandaag zijn we een eind buiten de stad naar de citadel van Rayen gereden; een groot lemen complex dat, sinds Bam verwoest werd in de zware aardbeving van 2003, nu het belangrijkste en mooiste voorbeeld is van zo’n lemen stad en citadel. We vertrokken vanochtend om 9 uur met de bus en kregen weer een gedicht voorgedragen door de reisbegeleidster Anna. We reden weer door mooi landschap, met uitzicht op hoge bergen van zo’n 4500 meter hoog nog met sneeuw op de toppen. Het viel Hans en ik op dat de chauffeur een bloes aandeed die haast op een politie-uniform leek als ie hij zich moest melden bij een van de checkpoints die we onderweg weleens door moesten, of als we in gebieden reden waar er meer politiecontrole is. Misschien was dat verplicht vanuit zijn bedrijf, of gaf het hem gewoon minder gedoe als hij er zo officieel mogelijk uitzag bij zoiets. We reden langs een ongeluk onderweg met flinke blikschade, gelukkig zo te zien niets ernstiger. Al rijden de Iraniërs redelijk beschaafd (er is nauwelijks getoeter), toch kunnen ze heel creatief zijn op de weg…
)
)
Onderweg vertelde de lokale gids van alles; zoals dat er wel 70.000 neusoperaties per jaar waren, en dat botox erg populair is. Nu zijn de Iraanse vrouwen van zichzelf al erg mooi over het algemeen, maar omdat hun gezicht ver het enige is waar ze echt mee kunnen pronken op straat, wordt daar natuurlijk alle aandacht op gelegd om dat ook zo mooi mogelijk te maken en te houden. Hij vertelde ook iets wat een hoop verklaart: het Midden-Oosten gelooft door de media en de mensensmokkelaars dat wij in het Westen niet werken, gratis geld krijgen van de regering, geen belasting betalen, in paleizen wonen, en iedere nacht feesten; vandaar dat er ook zoveel vluchtelingen naar het Westen komen, daar wil iedereen wel naar toe! Hij drukte ons ook op het hart, zoals hij wel meer doet om, als we met Iraniërs praten, te vertellen dat wij ook 40 uur moeten werken, wel 30% belastingen betalen, enzovoorts.
)
)
)
Om 10:30 kwamen we aan in het stadje Rayen, waar we in het parkje voor de citadel even theepauze hielden met de restjes van de koekjes van Yazd (hij moet ze hebben aangevuld, er waren nog zo veel!). Tussen 11-12 hebben we de lemen citadel bekeken, een doolhof van lemen muurtjes en gebouwtjes. Het was mooi om er rond te lopen, in de gloeiende zon met op de achtergrond de hoge bergen!
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Anna deelt in de bus weleens krantenknipsels uit om achtergrondverhalen over Iran te lezen, maar het valt ons op dat deze allemaal tussen haar eerste en haar tweede reis in 2002 en 2009 zijn, ze heeft dus geen enkele informatie verzameld voor deze rondreis die recenter is dan 10 jaar oud. Ze probeert ook regelmatig te laten merken hoe ervaren ze is in Iran, maar ook daaraan merk je dat haar informatie vaak gedateerd is. Dat is ook een deel van de frustratie van de lokale gids, dat zij pretendeert alles beter te weten dan hem terwijl hij tientallen tochten per jaar maakt en zelf Iraniër is, en zij voor het laatst 7 jaar geleden hier geweest is… Ze vertelde vandaag wat dingen over seks en zo, en het viel ons op dat ze bij de woorden seks / porno altijd "puntje-puntje" zei. Was ze zelf zo preuts, of probeerde ze te verhullen waar ze het over had voor de chauffeur / gids?
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
De picknick lunch was om 13:15 in Bagh-e-Shah, een hele mooie Perzische tuin: een ommuurde smalle lange strook bomen en bloemen midden in de woestijn. Verschillende kanalen liepen door de lengte van de tuin, die in plateaus tegen een lage helling gemaakt was, en 165 jaar oude platanen en cipressen stonden naast en vaak ook IN de kanalen met snel stromend water. Erg mooi! De lokale gids en chauffeur zetten het picknicktafeltje op onder een grote boom met zicht op een van de twee waterkanalen, en we hielpen mee met alles klaarzetten. Iemand deed heel onhandig en gooide een blik perensap bijna over mij heen, helaas vielen er wat spetters van de plakkerige siroop ook op het fototoestel dat ik even neergelegd had om zelf een blik tonijn open te trekken, daar heb ik de rest van de reis nog last van gehad omdat de lens vastgeplakt was en af en toe geholpen moest worden!
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Een Iraanse familie die vlakbij ons hun eigen picknick hielden legde een van hun extra tapijten uit voor onze groep en nodigde Hans en mij uit toen we een plekje in de schaduw zochten om onze lunch op hun eigen tapijt te komen opeten. Uiteraard zijn er, na wat verlegen geknik en gegluur en geglimlach naar elkaar, weer een hoop groepsfoto’s gemaakt en werd het een hele gezellige boel. We moesten zelfs hun kind vasthouden voor de foto, met de trotste vader erbij! Oma zat een beetje te glimlachen, hoewel ze wel erg verlegen was om op de foto te gaan en het pas goedvond toen de rest van het gezin het ook deed. De jonge moeder was overigens de eerste die haar smartphone tevoorschijn haalde en gebaarde dat ze een foto van ons wilde maken! Andere Iraniërs wilde ook op de foto met zo veel mogelijk van onze groep, en iedereen lachte en schudde handen en klikte maar raak met de smartphones.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Na de lunch en de fotoshoots (en een stukje vreemde cake als toetje die niet echt onze smaak was), hadden we nog een uurtje om rond te lopen in de tuinen, en zijn Hans en ik van 14-15 uur gaan verkennen. Erg mooi, echt een oase in de woestijn!
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
In Mahan bezochten we nog een belangrijk en erg mooi klein mausoleum, met voor het eerst deze reis fijn detailleerde betegelde minaretten en koepel zoals we ook in Oezbekistanzagen. Het mausoleum was van sjah Nematollah, uit een soefi familie die bekend werden om hun Derwisj dansen. Er was weer een aanvaring tussen de lokale gids en Anna, weer eigenlijk in de basis vanwege Anna’s koppige vasthouden aan alles zelf onder controle willen houden. Dat werkt gewoon niet in een machocultuur als Iran, als je zelf de taal niet spreekt en de cultuur ook nauwelijks kent of aanvoelt. We worden het goed zat onderhand, maar kunnen zelf weinig doen behalve zo diplomatiek mogelijk optreden en regelmatig arbiter spelen. Gelukkig heeft de lokale gids duidelijk besloten en tegen Hans ook in vertrouwen gezegd dat hij zich niet zal laten kennen en zich zo professioneel mogelijk zal blijven opstellen zodat hem niets verweten kan worden en onze reis niet verknald wordt door onderliggende spanningen. Gelukkig maar! We blijven hem dus ook goed te vriend, uiteindelijk kan hij hier meer bereiken dan Anna! Natuurlijk lopen de gemoederen nog steeds af en toe hoog op, zoals nu, maar dat is helaas onvermijdelijk met twee zulke botsende karakters.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Het mausoleum was in ieder geval erg mooi, en we hebben ervan genoten. Terwijl we buiten liepen hoorde we een onweersklap en vielen er wat druppels, het was dan ook wel erg benauwd vanmiddag. Het zette (nog) niet door dus de lucht bleef benauwd warm. Toen we echter onderweg terug naar Kerman waren kregen we toch een flinke korte regenbui, en iets later naast ons woedde een kleine zandstorm.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Terug in Kerman gekomen bezochten we de Vrijdagsmoskee van Kerman, die hele mooie bloementegels had op de belangrijkste boog van de binnenplaats. Deze vrijdagsmoskee was in naam van koning Abbas gebouwd, hij had dan ook zijn naam op de moskee laten zetten. De lokale gids vertelde ons over hem, dat was een bijzondere heerser met bijzondere methodes: zo had hij een slager publiekelijk laten slachten, want deze had hem op een van zijn incognito tripjes door de stad 900 gr als zijnde 1 kilo vlees verkocht. De lokale gids vertelde met smaak; in korte tijd waren er 3 van dat soort incidenten, en dat leverde een periode van 200 jaar vrede en weinig criminaliteit op! Tja… Hij vertelde ook dat het hier in de zomer gemakkelijk 42-47 graden kon worden, pfffff! Tijdens ons bezoek aan de moskee bleef Anna mokken in de bus, maar de lokale gids stelde zich juist zoals hij zich had voorgenomen extra professioneel en klantvriendelijk op.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Rond 17:15 waren we terug in het hotel, waar we een paar uurtjes vrij kregen om te rusten. Hans belde een vriendin op via de Whatsapp, dat had hij eigenlijk nog nooit geprobeerd, en wat een fantastische verbinding en volledig gratis, via de wifi! Ongelofelijk. ‘s Avonds om 20 uur kregen we een lekkere avondmaaltijd in het hotel zelf, gelukkig, van dat constant op pad gaan word je doodmoe. In Iran mag geen alcohol geschonken worden (er is overigens duidelijk gemakkelijk aan te komen, Hans heeft al een paar keer een overduidelijk aanbod gehad van iemand in een hotel of hij interesse had in alcohol), maar ze hebben wel alcoholvrij bier, en alcoholvrije wijn. Dat bier komt soms in de vreemdste smaken, zoals citroen (maar dat lijkt in de verste verte niet op onze radler), of zelfs framboos! Vanavond stonden er verschillende smaken op tafel voor ons om te pakken, samen met blikjes fanta en cola. De lokale gids weet dat Hans en ik niet drinken en dat Hans geen cola lust, dus zorgt dat er in ieder geval voor hem altijd wel wat fanta is. We moesten gaan zitten aan verschillende tafels afhankelijk of we vlees of vis kebab hadden, en hebben erg lekker gegeten, met een heerlijke taart toe, want iemand was jarig – die persoon kreeg ook een fotoboek over Iran van de eigenaar van het hotel.
)
)
)
)
)
)
)
)
)