Om 7:30 stonden we vanochtend op, en zijn gaan ontbijten. Het ontbijtbuffet was zozo; er was wel redelijk wat keuze en het zag er niet slecht uit, maar het was gewoon niet echt onze smaak. Dus we hebben wat dingen bij elkaar gescharreld en er iets van gemaakt. Om 8:30 waren we klaar en hebben we in de lobby 30.000 roebels gepind voor de komende tijd (ongeveer 475 euro). Daarna even naar de balie om om extra water te vragen, en we waren nog maar nauwelijks weer in onze kamer of er stond al iemand aan de deur met twee halve liter flesjes. Wat een service! De kamer is best goed ontworpen, met een apart schuin thema erin; alles staat een beetje schuin! Ik voelde me na het ontbijt niet echt heel erg lekker; niet ziek of zo, maar zeker niet fit. Het was misschien gewoon een beetje spanning want toen we om 9 uur in de auto zaten verdween het al gauw.
)
)
We zijn namelijk een dagje eerder naar Moskou gekomen om nog wat dingen voor onszelf te bekijken voor we morgen beginnen aan de “officiële” tocht, en hebben voor vandaag via JGR voor zes uur lang een auto met chauffeur gehuurd, het programma helemaal vrij naar onze wensen in te vullen. Ik had thuis ons wensenlijstje uitgewerkt met adressen en kaartjes, maar ook plaatsnamen en straatnamen in het Russisch, met de dingen die we per se wilde zien als eerste. We hadden namelijk gelezen dat het verkeer in Moskou een ramp kan zijn, dus het was maar afwachten hoeveel we van ons lijstje konden doen. Uiteindelijk viel dat reuze mee en hebben we 4 van de 5 dingen kunnen bezoeken!
Onze chauffeur was niet zo spraakzaam en sprak minimaal Engels, maar genoeg om een beetje duidelijk te kunnen maken aan hem waar we heen wilde – soms was het genoeg om te zeggen waar we heen wilde, en soms waren de briefjes met adressen weer erg handig, en een keertje moest hij ook de Russische tekst zien voor hij snapte wat we wilde. Maar hij had gelukkig ook een fantastische routeplanner op zijn tablet waarmee hij haast op de tast adressen leek in te vullen. Tijdens het rijden bleek ook nog eens dat de routeplanner echt hartstikke “live” alle verstoppingen in het wegennet van Moskou op onze route aangaf; zelfs de tijdelijke hogere concentraties auto’s bij stoplichten zag hij! We zagen vandaag regelmatig de waterspuitwagens rijden die volgens Hans een karakteristiek beeld van Moskou zijn en 24 uur per dag de straten schoonhouden.
)
)
)
)
)
Als eerste bezochten we het Victory Park oftewel “Overwinningspark”, een groot park vol monumenten voor de Eerste en Tweede Wereldoorlog, waar we al binnen een kwartiertje na vertrek uit het hotel aankwamen, en hebben daar zeker anderhalf uur rondgelopen. Vlakbij stond een mooie Triomfboog, de oudste van de stad, oorspronkelijk gebouwd in 1829-34 ter nagedachtenis aan de overwinning van Rusland op Napoleon, later neergehaald door Stalin zoals zoveel monumenten, en uiteindelijk in de jaren 60 weer gereconstrueerd.
)
Aan het begin van het grote Victory Park waren wat redelijk recente monumenten voor de Eerste Wereldoorlog, en daarna liepen we over de hoofdweg richting het centraal monument, het monument op Poklonnaya Hill. Dit is een van de hoogste punten van de stad, historisch gezien strategisch belangrijk, en het monument is een gigantische obelisk in het midden van het plein voor het “Museum of the Great Patriotic War”, dat 141,8 meter hoog is, 10 cm voor iedere dag van de oorlog. Heel het park en alle monumenten stonden bol van dit soort symboliek. Onderaan de obelisk was een groot beeld van St. Joris en de draak, waarbij de draak vol kapotte nazi-swastika’s gehangen was, en niet alleen door de lans van St. Joris doorboord was, maar voor de zekerheid ook onthoofd om duidelijk te maken dat de nazi-draak ECHT verslaan was…
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Vlakbij was een eeuwige vlam, vol bloemenkransen gelegd, en een groepje kinderen in militair uniform die onder begeleiding van militairen, met vaandels, bloemstukken en strak in de pas een soort “schooluitstapje” leken te hebben in het park en het museum in het midden gingen bezoeken. Wel apart voor ons nuchtere Nederlanders om te zien! We hebben even gekeken tot ze naar het museum marcheerde, en zijn er toen op ons gemak achteraangelopen. Bij de ingang van het museum stonden twee kanonnen waar kleine kinderen op aan het spelen waren. We besloten het museum over te slaan, men was er niet heel erg lovend over op internet, de kinderen waren net voor ons gegaan, en ook vanwege de tijd want we weten inmiddels uit ervaring dat je veel tijd kwijt kunt zijn op begraafplaatsen en we hebben er een hoop op ons lijstje staan die zeker de moeite waard leken! En een oorlogsmuseum is uiteindelijk maar een museum... Dus we besloten ons op het park te richten maar liepen wel langs het museum naar de achterkant.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Een eindje verderop zagen we een groot donker monument dat voor de Holocaust was, het “tragedie der naties” monument, erg indrukwekkend om er rond te lopen. Overal lagen boeketten met bloemen tussen de standbeelden, of kleinere uitingen van herdenking zoals een waxinelichtje.
)
)
)
)
)
)
)
)
Vlakbij, en bijna onzichtbaar, was een piepkleine tegel in het gras die de samenkomst van de Russen met de Amerikanen en de geallieerden op de Elbe op 25 april 1945 herdacht. Wij vonden het mooi om te zien dat dit grote, groene, mooie herdenkingspark op deze lekkere warme lentedag vol wandelaars, skeelers, skateboarders, fietsers en zelfs langlaufers-op-wieltjes was! Zo wordt een enigszins plechtige herdenkingsplaats toch ook weer iets bruisends en levendigs. Overal werden skeeler-lessen gegeven, erg grappig om te zien!
)
)
)
Weer iets verderop was een monument voor de paarden die zo veel mogelijk hadden gemaakt in de oorlog, door het vervoeren en verplaatsen van lasten en die ook zo veel geleden hadden. We liepen tussen de kleine skeeler-klasjes door over de hoofdweg, die mooi beschilderd was met trouw-symbolen – duidelijk dat dit park ook wel gebruikt werd voor de foto-tocht die trouwpaartjes graag maken met hun vrienden en vriendinnen langs belangrijke monumenten van hun woonplaats; zoals we ook in Kirgiziëgezien hadden.
)
)
)
)
)
)
)
)
Aan de andere kant van het park was een monument voor internationale soldaten (wij vermoeden soldaten van andere Sovjet-naties), een krachtig bronzen beeld op een rots staand met daaronder een bronzen plaat met nog allerlei afbeeldingen erop, veel victorie-kransen en de Russische adelaar. Op een afstandje stond een tank, zo te zien gewoon als versiering in het park zelfs al stond hij op de weg. Op het monument voor de internationale conflicten waren verse bloemen (rode anjers, traditioneel gebruikt bij herdenking van gesneuvelde militairen) in piepkleine vaasjes gehangen en daarbij de oranje-zwarte linten van de Orde van Sint-Joris, die zien we ook veel bij dit soort monumenten.
)
)
)
)
)
)
We wandelde via een andere route terug naar het begin van het park, en liepen langs mooie berkenbossen en een Joodse synagoge. Overal stonden monumenten, zoals granieten rotsen met een plaquette erop; we zagen aan de data dat ze meestal met de Tweede Wereldoorlog te maken hadden maar konden natuurlijk verder niet lezen wat er stond. In de buurt van het museum stond een mooi monument met zo te zien standbeelden van soldaten van verschillende landen, en ik kon in een van de Russische woorden het woord “coalitie” herkennen. Het was een monument voor de “anti-Hitler coalitie” volgens een plattegrond van het park.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Het volgende monument dat we tegenkwamen was voor de “samen strijdende naties tegen het Fascisme” en dat was heel erg indrukwekkend en mooi. Bovenop stond een groot bronzen beeld van Russische soldaten die de Nazi-adelaar vertrappen en de Russische vlag plaatsen, aan de ene kant was een grote plaquette van het verslagen Nazi-leger met als achtergrond wat leek op het Rode Plein in Moskou, en aan de andere kant was een verbeelding van het triomfantelijke Russische leger met wat zo te zien de Reichstag in de achtergrond was. Achter deze beeldenpartij was een wand met in grote blokken steen belangrijke monumenten van iedere Sovjet-natie en regio die meegevochten had; wij herkende Mamajev in Volgograden het oorlogsmonument in Bishkek, Kirgizië. Ook bij de beeldenpartij was een gebroken kolom volgeschreven met wat leek op nep-graffiti, maar waarin ik namen van plaatsen in Rusland en oude Sovjetstaten herkende.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
We liepen via nog een mooi monument dat de geschiedenis van Rusland, of in ieder geval de strijdende krachten daarin, leek weer te geven samen met alle belangrijke steden van Rusland waaronder Rostov-aan-Don, terug naar de plek waar onze chauffeur ons afgezet had, en alweer anderhalf uur rond in dit park en hadden nog iets meer dan 4 uur te gaan van onze chauffeur, dus het was hoog tijd om naar het volgende punt op ons programma te gaan! Ik probeerde de begraafplaats, Novodevichy begraafplaats, waar we als volgende naartoe wilde uit te spreken, maar dat herkende hij niet direct; dus ik liet het adres zien en dat snapte hij gelijk en begon te rijden.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Hij bracht ons echter naar het Novodevichy klooster dat naast de begraafplaats lag, op zich wel logisch want dat was een toeristische bezienswaardigheid. Hij keek een beetje vreemd toen ik “kladbishche” zei, begraafplaats in het Russisch, maar uiteraard was dat geen probleem en hij reed naar een dieprode poort in een eveneens rode muur aan een drukke weg iets verderop. Met handen en voeten maakte hij duidelijk dat hij hier niet kon blijven staan maar we gewoon zijn mobiel over moesten laten gaan dan zou hij eraan komen. Na even testen of het nummer werkte stapte we uit en reed hij weg.
)
)
Ik had Novodevichy begraafplaats opgenomen in ons programma, niet zozeer vanwege een eventuele oorlogslink zoals oorlogsgraven, hoewel het wel historisch gezien een van de belangrijkste begraafplaatsen was in Rusland, vol beroemdheden, helden en politici. Maar ik had tijdens ons onderzoek van tevoren op internet de indruk gekregen dat het sowieso heel erg de moeite waard was om er even rond te lopen, en dat bleek zeker te kloppen!
)
De begraafplaats lag tegen de muren van een orthodox klooster, en was een ongelofelijke, overvolle, extravagante explosie van brons, graniet en marmer! Bijna direct kwamen we een mooi monument tegen dat duidelijk voor de Tweede Wereldoorlog was, met een eeuwige vlam in graniet gemaakt en de bronzen hoofden van drie soldaten op grote plakken graniet erachter. Daarnaast was een beroemd beeld dat je vaak ziet op internet bij afbeeldingen van deze begraafplaats, van een dichter.
)
)
)
)
)
)
Bijna ieder graf had wel een levensgroot (vaak veel groter!) beeld van de overledene erop, en meestal kon je eraan afleiden wat zijn beroep of “claim to fame” was geweest. Zo had een natuurkundige zijn notities op een grote zwarte granieten plaat staan achter zijn bovenhelft in brons, stond een meer dan levensgroot brons beeld van een vliegenier geleund tegen de bronzen propeller van zijn vliegtuig dat uit een gigantische rode granieten plaat stak, en was een tachtigjarige die ooit in haar jonge jaren ballerina geweest was, afgebeeld met een 2 meter hoog beeld van een sierlijke ballerina in wit marmer.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
De begraafplaats was overvol met graven en overwoekerd met planten. Tegen de muren van het klooster was een groot monument en allerlei kleinere monumenten en herdenkingsplaquettes gemaakt voor wat duidelijk een groot vliegtuigongeluk was geweest in 1935. Iets verderop iets vergelijkbaars voor een zeppelin, met de urnen van de bemanningsleden achter glazen ruitjes in het monument zelf.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Verder vond je echt van alles, in allerlei materialen maar vooral grote hoeveelheden brons, zwart en rood graniet, marmer en andere steensoorten. Verschillende staatsmannen of anderszins serieuze mannen hadden gigantische granieten of bronzen beelden van zichzelf in fauteuils met een boek op de knie en een peizende blik, astronauten stonden klaar in wit marmeren ruimtepakken om nog een laatste keer naar de ruimte te reizen, een architect dacht na over zijn nieuwste ontwerp, een dokter hield een pasgeboren baby in zijn handen die hij net ter wereld gebracht had, en de ontwerper van een stuwdam had de stuwdam nagebouwd in graniet en marmer op zijn graf staan… Te gek voor woorden eigenlijk maar schitterend om doorheen te lopen!
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Het was een grote op hol geslagen beeldentuin, want de begraafplaats was ook nog eens heel erg vol. Iedereen die ooit een medaille had gekregen had die op zijn graf staan, wereldreizigers hadden hun route verbeeld op de wereldbol, militairen stonden in het brons in vol ornaat in galakostuum met al hun bronzen medailles op de borst (eentje stond zelfs onder een “Stalinorgel” afgebeeld), en overal woekerde bomen, planten, bloemen en bloeiend onkruid tussendoor. Ook stonden er overal kleurige nepbloemen. Echt heel bijzonder!
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Het zo te zien enigste graf zonder iets erop viel eigenlijk ook op, in zijn eenvoud! We liepen langs het graf van iemand wiens naam Tupolev was, gezien het feit dat er ook een vliegtuig op afgebeeld was, vermoedelijk de geestelijke vader van de Tupolev-vliegtuigen. En een graf met een gigantisch rookkwarts-kristal erop – toepasselijk, want ik zag het Russische woord “geolog” voor de naam van de overledene staan – een geoloog dus...
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Dankzij een paar toeristen met een lokale gids die hen aan het rondleiden was ontdekte we toevallig waar de vrouw van Gorbatsjov begraven was, met een mooi beeld van een jonge vrouw bij haar graf en heel veel bloemen, maar er moeten nog zo veel meer beroemde Russen hier liggen, jammer dat we niet Russisch kunnen lezen en ik alleen wat letters kan ontcijferen – en we te weinig tijd hadden om alle graven af te gaan!
)
We hadden niet erg veel tijd want dit was nog maar het tweede punt op ons programma, maar het was zo enorm mooi; we hebben erdoorheen gehold om zo veel mogelijk van deze uitbundige grafversieringen in ons op te nemen, zoiets hadden we nog nooit gezien! Er is zo enorm veel te zien en het is zo gigantisch groot, echt prachtig... Om 12:15 waren we weer buiten, en belde onze chauffeur die er binnen een paar minuten aankwam. Volgende punt op het programma!
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Onze chauffeur zal wel gedacht hebben, wat moeten die buitenlanders met al die begraafplaatsen – want het volgende punt op het programma was de Preobrazhenskoye begraafplaats – hier zou een ereveld van 10.000 graven moeten zijn van soldaten van de Tweede Wereldoorlog. Maar hij bracht ons er zonder een spier te vertrekken naar toe, en we hadden volgens mij best geluk met het verkeer want iedere verplaatsing was redelijk vlot. En onderweg kregen we op deze manier dus zelfs nog een stadstour van Moskou en reden langs het Kremlin!
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Preobrazhenskoye begraafplaats was te bereiken via een zijstraatje, en Hans en ik werden nieuwsgierig en verrast nagekeken door de Russen die daar rondliepen en ons een vreemde taal hoorde spreken – duidelijk dat er hier niet veel buitenlanders kwamen! Deze begraafplaats was iets rustiger qua beelden, maar nog twee keer zo vol, er was nauwelijks plek tussen de overvolle graven en beplanting om te kunnen lopen. Er stonden regelmatig standbeelden op de graven, deze begraafplaats was een soort “Novodeviche-light”; niet zo uitbundig, maar als we niet net van Novodeviche gekomen waren, zeker indrukwekkend.
)
)
)
)
)
)
)
)
Vanwege de tikkende klok liepen we als eerste naar het ereveld met de graven van 10.000 Sovjetsoldaten, waar we overal rondgewandeld hebben om alles in ons op te nemen. De graven hadden mooie robuuste stenen van rood graniet, hoewel er een paar afwijkende grafstenen tussen stonden, misschien later toegevoegd voor mensen die er wel bij hoorde maar niet op precies dezelfde manier als de 10.000 soldaten voor wie het ereveld was aangelegd? Ook hadden sommige van deze afwijkende grafstenen de naam/foto van de vrouw er ook op staan; misschien veteranen die later overleden waren en alsnog erbij bijgezet samen met hun vrouw?
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Het ereveld was eigenlijk ons doel voor deze begraafplaats, maar de burger-begraafplaats zelf die er omheen lag en aan de achterkant geleidelijk overging in het ereveld was ook heel erg mooi. Overal lagen en stonden (nep en echte) bloemen op de graven, overal waren allerlei soorten planten, vaak ook op de graven geplant, er waren zo veel felgele paardenbloemen overal dat het gewoon mooi werd, en er stonden prachtige oude bomen en slingerende klimplanten. Overal waren metalen hekjes om ieder graf gemaakt, en het ereveld was ruim opgezet, maar de burgerbegraafplaats was zo vol dat er hele smalle paden tussen de graven waren ontstaan om bij graven een paar rijen naar achteren te komen. Het was overvol! Maar ook weer heel erg mooi allemaal. Apart was een monument voor vier jonge mannen, piloten zo te zien, dat van metaal gemaakt was; we kregen de indruk dat het monument gemaakt was van het vliegtuig waarmee ze gevlogen hadden.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Preobrazhenskoye was redelijk druk met bezoekers die tussen de graven wandelde – het was een lekkere lentedag – en met mensen die zo te zien graven van hun familieleden aan het verzorgen waren; onkruid wieden, nieuwe plantjes planten, scheefgevallen onderdelen rechtzetten, de metalen hekjes opnieuw schilderen. Het was een lekkere ontspannen sfeer en we werden toegeknikt (en nagekeken). De begraafplaats had ook wat oude metalen Sovjet-graven, dat is voor ons zo’n apart gezicht zo’n hamer en sikkel op een grafsteen!
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
En langs de buitenwanden waren ontelbare plaquettes aangebracht. De plaquettes waren vaak oud, met een mooie emaille foto van de overledene(n) erop met een klein plankje ervoor waarop vaasjes bloemen, plantjes of kaarsen gezet konden worden. Mooie felgekleurde nepbloemen waren eromheen bevestigd, wat het geheel een heel bont uiterlijk gaf. En het was zo te zien niet al te lang geleden (Orthodox) Pasen geweest, want het viel ons op dat er bij een aantal van deze plaquettes op het plankje een ei of een stuk brood of cake was gebalanceerd – soms nog heel vers. Er zijn schijnbaar allerlei bijgeloven en gebruiken rondom de begraafplaats in Rusland – Russen houden sowieso erg van allerlei kleine gebruiken, geluksbrengers, bijgeloofjes en ritueeltjes, volgens Jelle Brandt Cortius die er gewoond heeft en een Russische vrouw (en dus schoonfamilie) heeft – en het zou me niet verbazen als ze dus op zo’n manier voedseloffers brengen voor de overledenen.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Terug bij de ingang zagen we een winkeltje voor grafstenen, en zo te zien was een gemiddeld "Nederlands" formaat grafsteen maar zo'n 400 euro – dat vonden we nog niet eens zo heel duur. Via een kleine markt die bezig was op te ruimen liepen we terug naar de chauffeur, die geduldig zat te wachten. Of we nu 6 uur rondjes reden door de stad of 6 uur stilstonden, het leek hem niet uit te maken.
)
)
Toen zijn we naar een hele oude begraafplaats gegaan, Vvedeskoye, die redelijk dichtbij Preobrazhenskoye lag. Hier zou een klein ereveld voor Duitsers van zo’n 150 vierkante meter groot moeten zijn, met in het midden een monument van 2 meter hoog. Ook hier weer waren we de enigste buitenlanders en werden we nieuwsgierig nagekeken door bezoekende Russen of mensen die hun graven aan het schoonmaken waren.
)
)
Toen we door de poort van Vvedeskoye begraafplaats stapte, langs een plastic kas vol plastic bloemstukken te koop, kwam wat op een lokale gids leek naar ons toe, ik denk om te vragen of we een rondleiding wilde. Toen wij in het Nederlands tegen elkaar praatte haakte ze gelijk verlegen grinnikend af, dat was te ingewikkeld! Maar ze bleef ons samen met de bewaker nieuwsgierig nakijken; wat ze nu toch weer meemaakte? Vandaag waren er buitenlanders op de begraafplaats geweest!
)
)
)
Thuis leek me het ereveld voor de Duitsers gemakkelijk te vinden, zeker met dat 2 meter hoge monument in het midden als oriëntatiepunt, maar ik wist toen natuurlijk nog niet hoe Russische begraafplaatsen er uit konden zien. Ook deze begraafplaats puilde namelijk uit van de dicht op elkaar aangelegde graven, en de gemiddelde grafsteen was hier al 2 meter groot (met een uitschieter tot wel dik 6 meter hoog), plus de begraafplaats stond ook weer vol met prachtige grote en oude bomen en dichte begroeiing, dus we hebben ons suf gezocht maar niets gevonden. Er stond niets over de Duitsers aangegeven (misschien niet zo gek, natuurlijk), maar er was wel een boordje voor een of ander ánder monument met betrekking tot Normandië in 1942, maar ook die konden we niet vinden.
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
Wel vonden we een paar monumenten uit de Napoleontische Oorlog. En we hebben natuurlijk tijdens het zoeken wel erg genoten van de prachtige begraafplaats waar we doorheen liepen, waar redelijk wat graven van Duitsers, Fransen, Engelsen, Italianen en andere buitenlanders te vinden waren die rond het einde van de negentiende eeuw hier woonden en stierven. Er waren ook een of twee kapelletjes of graftombes die in verval waren geraakt en in sommige gevallen gerestaureerd werden. Erg mooi om rond te lopen!
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
We hebben het Duitse monument opgegeven en gewoon een tijdje kriskras rondgelopen op de begraafplaats. Onderweg kwamen we een paar hele mooie grafmonumenten tegen van de wat rijkere families van vroeger, voor we langs weer een overvolle muur met herdenkingsplaquettes liepen – zo veel zelfs, dat er aparte kolommen voor weggezet waren om nog wat extra muurruimte te geven!
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
)
We waren rond 14:15 klaar en terug bij onze auto met chauffeur, en ik probeerde hem ons nog naar Lublinyo begraafplaats te laten brengen, waar er schijnbaar Duitse krijgsgevangenen begraven moesten zijn. Hij gaf aan dat dat niet kon, en toen we hem niet direct leken te begrijpen, belde hij iemand op die wel Engels sprak en liet die aan ons uitleggen dat het vanuit hier nog een half uur rijden was terug naar het hotel en er dus geen tijd meer was voor andere dingen. Lublinyo lag, wist ik, ook nog best wel uit de route daarom had ik het naar achteren in het programma geschoven. Dus we maakte duidelijk aan de tolk dat het geen enkel probleem was, breng ons maar terug naar het hotel! We waren stiekem ook goed gaar dus blij om te stoppen. En we hadden een hele mooie dag gehad!
)
)
)
)
We waren inderdaad klokslag 14:45 terug bij het hotel. Onze kamer was echter nog niet gedaan, dus we hebben nog tot 15:15 in de lobby zitten wachten tot het kamermeisje nog even gauw onze kamer klaarmaakte. Eenmaal in onze kamer hebben we koffie en een stroopwafel genomen, geïnternet en gerust met op tv een mooie oude Sovjet-musicalsoap die Hans tijdens het zappen tegen was gekomen. Grappig! Op gegeven moment zijn we op internet gaan zoeken naar restaurants in de omgeving en de menu’s proberen te ontcijferen.
)
)
Toen we onze keuze voor restaurant gemaakt hadden zijn we om 17:30 gaan wandelen; het was vlakbij, aan de overkant van de rivier in een winkelcentrum. Maar het enigszins dure restaurant waar we oorspronkelijk naartoe wilde gaan bleek dicht voor het avondeten vanwege renovaties, dat was balen! Het restaurant van ons hotel sprak ons niet zo erg aan, maar voor de rest hadden we weinig opties gevonden op internet zonder gigantisch slechte recensies of met Engelstalige menu’s zodat we er iets van konden lezen. Maar we besloten toch maar terug naar het hotel te wandelen, via een andere weg dan de heenweg.
)
)
Aan de overkant van een straat zag Hans iets en we zijn ernaartoe gewandeld; het heette Presto Café, en je leek er te kunnen eten – mooi zo! We hebben ons geïnstalleerd op het terras van het zo te zien gezellige hippe cafeetje, en hebben er heerlijk gegeten – een van de obers sprak net genoeg Engels om ons het Engelstalige menu te kunnen geven en aan de hand van de nummers die we aanwezen onze bestelling op te nemen, en we waren in 40 minuten klaar met een heerlijke maaltijd voor 33 euro voor ons tweeën inclusief 9% fooi, ideaal!
)
)
)
)
Rond 19 uur waren we terug in onze hotelkamer om te rusten, thee te drinken en te douchen. Het water in de douche ging alle kanten op omdat de douchekop ontkalkt moest worden, en we moesten erg lachen om de flessenopener IN de douche zelf. Kun je tijdens het douchen ook een biertje drinken zeker... De rest van de avond hebben we lekker geïnternet op het fantastisch snelle internet – we hebben zelfs via internet de radiozender waar we in Nederland graag naar luisteren opgezet! Pffff, onze voeten voelden we niet meer en morgen hebben we een stadstour van de wat meer bekendere bezienswaardigheden van Moskou! De gordijnen gingen ’s avonds niet zo goed dicht omdat beide gordijnen op één rails zitten, dus er bleef een groot gat tussen, maar gelukkig hadden we niet al te veel last van de verlichting van de gebouwen tegenover ons.